Môsê gặp Thiên Chúa trong bụi gai cháy mà không bị thiêu rụi là một trong những mạc khải mạnh mẽ và thiêng liêng nhất được ghi lại trong Cựu Ước. Thiên Chúa không ngừng mạc khải chính Ngài cho con người qua những biến cố cụ thể và biến cố này không chỉ đánh dấu một bước ngoặt trong đời sống của Môsê, mà còn khởi đầu cho hành trình giải thoát dân Israel khỏi ách nô lệ Ai Cập. Và để hiểu rõ hơn về câu chuyện này, hãy cùng Tông đồ mục vụ sức khoẻ khám phá qua bài viết dưới đây!
Bối cảnh của cuộc gặp gỡ
Môsê, sau khi rời khỏi Ai Cập vì giết một người Ai Cập, sống đời ẩn dật tại đất Mađian với nghề chăn chiên cho nhạc phụ là Giêtrô. Chính nơi hoang mạc thinh lặng và đơn sơ ấy, Môsê đã gặp gỡ Thiên Chúa một cách trực tiếp. “Đang khi ông chăn chiên cho nhạc phụ là Giêtrô, tư tế xứ Mađian, ông lùa chiên qua sa mạc và đến núi của Thiên Chúa là Khôrép.” (Xh 3,1)
Chính tại đó, Thiên Chúa hiện ra trong một bụi gai cháy bừng bừng mà lại không bị thiêu rụi, đây là một hình ảnh mầu nhiệm, mạnh mẽ, tượng trưng cho sự hiện diện thiêng liêng và quyền năng nhưng đầy lòng thương xót của Thiên Chúa.
Thiên Chúa tự mạc khải: “Ta là Đấng Hằng Hữu”
Khi Môsê được Thiên Chúa trao phó sứ mạng dẫn dân Israel ra khỏi Ai Cập, ông đã hỏi Thiên Chúa rằng: “Con sẽ nói gì với họ nếu họ hỏi con: ‘Danh Ngài là gì?’” Và chính tại giây phút ấy, Thiên Chúa đã mặc khải danh xưng của Ngài “Thiên Chúa phán với ông Môsê: ‘Ta là Đấng Hiện Hữu.’ Người phán tiếp: ‘Ngươi sẽ nói với con cái Israel thế này: Đấng Hiện Hữu sai tôi đến với anh em.’” (Xuất Hành 3,14)
Danh xưng ấy trở thành căn tính thần linh và lời cam kết vĩnh viễn: Thiên Chúa sẽ luôn đồng hành, hướng dẫn và giải thoát dân Ngài. Đây chính là nền tảng cho đức tin và niềm hy vọng của toàn dân Israel, cũng như của mọi Kitô hữu hôm nay.
Lời kêu gọi và sứ mạng giải thoát dân Chúa
Khi Thiên Chúa hiện ra với ông Môsê trong bụi gai cháy, Ngài không chỉ mặc khải danh thánh của mình, nhưng còn bày tỏ lòng xót thương và chủ ý can thiệp vào lịch sử của dân Israel. Thiên Chúa phán: “Ta đã thấy rõ nỗi khổ cực của dân Ta bên Ai Cập, Ta đã nghe tiếng chúng kêu than vì những tay cai hành hạ. Phải, Ta biết những đau khổ của chúng. Ta đã xuống để giải thoát chúng khỏi tay người Ai Cập và đưa chúng từ đất ấy lên một miền đất tốt tươi, rộng lớn, miền đất tràn trề sữa và mật…” (Xuất Hành 3,7–8)
Và Ngài đã chọn Môsê để thi hành kế hoạch cứu độ ấy: “Giờ đây, ngươi hãy đi! Ta sai ngươi đến với Pharaô để ngươi đưa dân Ta là con cái Israel ra khỏi Ai Cập.”
(Xuất Hành 3,10). Thiên Chúa khẳng định Ngài sẽ đồng hành: “Ta sẽ ở với ngươi…” (Xh 3,12)
Qua lời kêu gọi này, Môsê được mời gọi bước vào một sứ mạng trọng đại: trở thành khí cụ của Thiên Chúa trong việc giải phóng dân Ngài khỏi cảnh nô lệ, và dẫn họ đến miền đất hứa, là hình ảnh tiên báo về ơn cứu độ toàn thể nhân loại trong Đức Kitô.
Hình ảnh bụi gai cháy
Khi ông Môsê đang chăn chiên cho nhạc phụ một hiện tượng lạ đã xảy ra: “Sứ thần Đức Chúa hiện ra với ông trong một ngọn lửa từ giữa bụi gai. Ông nhìn: kìa bụi gai đang cháy, nhưng không bị thiêu rụi.”
Môsê tự nhủ: “Tôi phải lại gần để xem cảnh tượng kỳ lạ này: vì sao bụi gai lại không cháy rụi?” (Xh 3,3). Lúc ông lại gần, Thiên Chúa gọi ông từ giữa bụi gai và truyền dạy: “Đừng lại gần! Cởi dép ra, vì nơi ngươi đang đứng là đất thánh.”
(Xh 3,5)
Ý nghĩa của hình ảnh bụi gai cháy
Lửa không thiêu rụi bụi gai là hình ảnh tượng trưng cho sự hiện diện mầu nhiệm và vĩnh cửu của Thiên Chúa là Đấng luôn sống động, thánh thiêng và quyền năng, nhưng vẫn không tiêu diệt hay huỷ hoại con người.
Bụi gai là một vật tầm thường, yếu ớt nhưng nó lại trở thành nơi Thiên Chúa mặc khải và truyền đạt sứ mạng, cho thấy Thiên Chúa có thể dùng những điều bé nhỏ để thực hiện những kế hoạch lớn lao.
Ngọn lửa là dấu chỉ sự thánh thiện, lòng nhiệt thành thiêng liêng và tình yêu mãnh liệt của Thiên Chúa, cháy mãi không tàn. Cuộc gặp gỡ trong bụi gai cháy đã biến đổi cuộc đời của ông Môsê, từ người chăn chiên thành vị ngôn sứ, nhà lãnh đạo được Thiên Chúa sai đi.
Lời mời gọi bước vào sự thánh: “Cởi dép ra…”
Cởi dép: Hành động của sự khiêm hạ và tôn kính
Trong văn hóa Trung Đông cổ đại, cởi dép là dấu chỉ của lòng kính trọng, thể hiện sự nhận biết sự khác biệt giữa bản thân mình và nơi linh thiêng đang bước vào. Đối với Môsê, việc cởi dép là cử chỉ vâng phục, từ bỏ ý riêng, để mặc lấy một thái độ sẵn sàng trước sự hiện diện của Thiên Chúa.
Đất Thánh
Thiên Chúa hiện diện nơi đó. Từ một vùng đất hoang vu, núi Hô-rép trở thành nơi gặp gỡ giữa trời và đất, nơi Thiên Chúa mặc khải chính mình và ban sứ mạng, bất cứ nơi nào Thiên Chúa hiện diện thù chính nơi đó là thánh.
Lời “cởi dép ra” còn mời gọi mỗi Kitô hữu hôm nay rằng: cởi bỏ sự tự mãn, kiêu ngạo, lối sống tội lỗi, để đến gần với Thiên Chúa. Tôn kính sự hiện diện của Thiên Chúa trong Bí tích Thánh Thể, trong Lời Chúa và sẵn sàng để được biến đổi để trở nên khí cụ cho Thiên Chúa trong thế giới hôm nay.
Những phản ứng của Môsê khi thấy Chúa
Môsê thưa: “Dạ, con đây!” Câu trả lời vắn gọn, đơn sơ nhưng chất chứa sự vâng phục và sẵn lòng. Môsê không chất vấn, không nghi ngờ, nhưng sẵn sàng đáp lại khi Thiên Chúa gọi, biết lắng nghe và sẵn sàng bước vào hành trình theo ý Chúa.
Khi nhận ra mình đang đối diện với Thiên Chúa, Kinh Thánh ghi lại: “Ông Môsê che mặt, vì sợ không dám nhìn Thiên Chúa.” (Xuất Hành 3,6). Thái độ này cho thấy nỗi kính sợ thánh thiêng, không phải vì sợ hãi hình phạt, mà là vì nhận ra mình bé nhỏ, bất xứng trước Đấng Toàn Năng.
Sau khi nghe Chúa truyền sứ mạng giải thoát dân Israel, Môsê đã thưa: “Con là ai mà dám đến với Pharaô và đưa con cái Israel ra khỏi Ai Cập?” (Xh 3,11). Môsê nhận thấy mình không có đủ khả năng, nhưng cũng mở lòng để lắng nghe sự đảm bảo của Thiên Chúa: “Ta sẽ ở với ngươi.” (Xh 3,12)
Bài học đức tin từ cuộc gặp gỡ trong bụi gai cháy
Thiên Chúa không xa cách hay chỉ hiện diện nơi đền thờ, nhưng Ngài hiện diện và mạc khải chính mình trong đời sống hằng ngày của ta, nếu ta biết mở lòng lắng nghe.
Đức tin không chỉ là cảm xúc, mà là sự đáp trả cụ thể với lòng tin tưởng vào lời mời gọi của Thiên Chúa, dù bản thân chưa thấy rõ hết kế hoạch của Ngài.
Đức tin đích thực luôn đi kèm với sự khiêm hạ, lòng kính sợ và tôn kính Thiên Chúa. Chúng ta cũng được mời gọi bước vào sự thánh mỗi khi cầu nguyện, tham dự Thánh lễ, hoặc phục vụ tha nhân. luôn với tâm hồn sạch sẽ và kính trọng.
Thiên Chúa không đòi con người hoàn hảo, nhưng đòi lòng tin tưởng của con người. Thiên Chúa luôn đồng hành, thêm sức, và dẫn dắt nếu ta tin tưởng và bước đi với Ngài.
Kết luận
Biến cố Môsê gặp Thiên Chúa trong bụi gai cháy là một trong những mặc khải quan trọng nhất trong Thánh Kinh. Qua đó, chúng ta nhận ra Thiên Chúa là Đấng chủ động tìm kiếm con người, kêu gọi và đồng hành với họ trong sứ mạng của Ngài. Thiên Chúa vẫn tiếp tục ngỏ lời với mỗi người chúng ta qua Lời Chúa, các biến cố trong đời và trong thẳm sâu tâm hồn. Ngài kêu mời chúng ta cởi bỏ đôi dép của sự tự mãn, thành kiến, sợ hãi… để bước vào mối tương quan thánh thiêng với Ngài
Nguyện xin ngọn lửa trong bụi gai cháy năm xưa cũng bừng cháy trong lòng chúng ta hôm nay, để chúng ta sống trọn ơn gọi của mình luôn lắng nghe, tin tưởng và can đảm đáp lại tiếng Chúa giữa thế giới
