Bí tích Truyền chức Thánh là một trong bảy bí tích quan trọng trong Giáo Hội Công Giáo, và nó có vai trò rất đặc biệt trong việc duy trì và phát triển đời sống đức tin trong cộng đồng. Bí tích này không chỉ là một việc trao quyền mà còn là một sự hiến dâng hoàn toàn của chính bản thân cho Thiên Chúa và Giáo Hội, với sứ mệnh thiêng liêng là phục vụ cộng đồng tín hữu. Hãy cùng Tông đồ mục vụ sức khoẻ tìm hiểu sâu hơn về ngày lễ trọng đại này qua bài viết dưới đây!
Bí tích Truyền Chức Thánh là gì?
Bí tích Truyền chức Thánh là bí tích mà qua đó những người được chọn lựa (thường là các giám mục, linh mục và phó tế) nhận được ơn thánh để thực thi các chức vụ thánh trong Giáo Hội, như giảng dạy Lời Chúa, cử hành các bí tích, và phục vụ cộng đoàn tín hữu, đi vùng ngoại biên. Bí tích này dựa trên lời mời gọi của Chúa Kitô và được truyền qua tay các giám mục trong nghi thức truyền chức.
Các bậc chính của bí tích Truyền Chức Thánh
Bí tích Truyền chức Thánh có ba bậc chính:
- Phó tế: Các phó tế nhận ơn thánh để phục vụ cộng đoàn, công bố Lời Chúa, cử hành Bí tích Rửa tội và hỗ trợ linh mục trong các công việc thánh.
- Linh mục: Linh mục nhận nhiệm vụ cử hành Thánh Lễ, tha tội, và làm người dẫn dắt cộng đoàn trong đời sống đức tin.
- Giám mục: Giám mục được trao quyền lãnh đạo Giáo Hội địa phương, truyền chức và giảng dạy đức tin.
Nền tảng Kinh Thánh của bí tích Truyền Chức Thánh
Lời mời gọi của Chúa Giêsu
Một trong những câu Kinh Thánh quan trọng nhất về việc Truyền chức Thánh là trong Gioan 20,21-23, khi Chúa Giêsu phục sinh hiện ra với các môn đệ và nói: “Như Cha đã sai Thầy, Thầy cũng sai các con. Các con hãy nhận lấy Thánh Thần. Ai tha tội cho ai, thì tội họ được tha; ai giữ lại tội ai, thì tội họ vẫn còn.”
Lời nói này của Chúa Giêsu rõ ràng là sự chuyển giao quyền thi hành chức vụ thánh, bao gồm quyền tha tội và cử hành các bí tích, cho các tông đồ và những người kế tục.
Sự chọn lựa các Tông đồ của Chúa Giêsu
Chúa Giêsu nói với Thánh Phêrô: “Con là Phêrô, và trên đá này, Thầy sẽ xây dựng Giáo Hội của Thầy, và cổng hỏa ngục sẽ không thắng nổi. Thầy sẽ trao cho con chìa khóa Nước Trời.” Đây là sự thiết lập chức quyền trong Giáo Hội, khi Chúa Giêsu trao cho Phêrô và các tông đồ quyền lãnh đạo và hướng dẫn cộng đoàn tín hữu (Mt 16,18-19)
Lệnh truyền về việc cử hành bí tích
Ngài nói: “Các con hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, làm phép rửa cho họ nhân danh Cha và Con và Thánh Thần, dạy họ tuân giữ tất cả những gì Thầy đã truyền cho các con.”(Mt 28,19-20). Đây là căn cứ cho việc truyền chức và thực thi sứ mệnh của các linh mục, phó tế và giám mục.
Quy trình cử hành bí tích Truyền Chức Thánh
Kêu gọi và chuẩn bị
Quy trình truyền chức bắt đầu bằng sự kêu gọi và lựa chọn của những người sẽ nhận chức. Những người này phải có đời sống đạo đức, được đào tạo và chuẩn bị kỹ lưỡng trong các chủng viện.
Bên cạnh đó, các ứng viên chuẩn bị lãnh nhận bí tích truyền chức thánh, phải trải qua thời gian dài học hỏi và huấn luyện về Thánh Kinh, thần học, giáo lý và đạo đức để có thể phục vụ Thiên Chúa và cộng đoàn.
Sau khi được chọn lựa, những người ứng viên sẽ được chuẩn bị qua các bài học tinh thần và đời sống cầu nguyện, để các ứng viên hiểu sâu sắc hơn về sứ mệnh mà họ sắp đảm nhận.
Lễ Truyền Chức
Chủ sự lễ truyền chức: Giám mục là người chủ trì lễ truyền chức. Nghi thức này thường được thực hiện trong một Thánh Lễ đặc biệt, thường vào những dịp quan trọng của Giáo Hội, như Lễ Các Thánh Tông Đồ hoặc Lễ Truyền Chức.
Lời nguyện truyền chức: Giám mục sẽ đọc lời nguyện truyền chức qua đó xin Thiên Chúa ban ơn thánh để người ứng viên có thể thi hành chức vụ thánh mà họ sắp nhận.
Nghi thức đặt tay và lời cầu nguyện
Đặt tay: Sau khi lời nguyện được đọc, giám mục sẽ đặt tay lên đầu người ứng viên. Đây là hành động truyền quyền năng từ Thiên Chúa qua giám mục. Việc đặt tay này có nghĩa là người được truyền chức đã nhận lãnh quyền thi hành chức vụ trong Giáo Hội.
Lời nguyện cầu của giám mục: Giám mục tiếp tục cầu nguyện cho ứng viên, xin Thiên Chúa ban cho họ ơn thánh để có thể thi hành sứ mệnh thánh của mình. Lời nguyện này thể hiện việc chuyển giao quyền lực và trách nhiệm từ Chúa Kitô qua giám mục đến người được truyền chức.
Lãnh nhận trang phục và dấu hiệu chức vụ
Trang phục linh mục/phó tế: Sau khi nhận truyền chức, người được truyền chức sẽ được trao các dấu hiệu chức vụ của mình. Đối với phó tế, họ sẽ nhận dải đai và thánh phục (trang phục của phó tế). Đối với linh mục, họ sẽ nhận chùng lễ và thánh phục.
Đối với giám mục, họ sẽ được trao một nhẫn giám mục, biểu tượng cho sự lãnh đạo trong Giáo Hội, và một gậy mục tử như dấu hiệu của sứ mệnh chăn dắt đoàn chiên.
Cử hành Thánh lễ và các nghi thức kèm theo
Người được truyền chức sẽ cử hành Thánh Lễ lần đầu tiên ngay sau khi nhận chức. Đây là một sự kiện đặc biệt, nơi người mới nhận chức thi hành vai trò của mình trong việc dâng của lễ lên Thiên Chúa.
Trong quá trình truyền chức, sẽ có một số nghi thức bổ sung như sự chúc phúc từ các linh mục, phó tế khác, và sự tham gia của cộng đoàn giáo dân. Những nghi thức này giúp khẳng định sự chứng nhận và hỗ trợ của cộng đoàn đối với người mới nhận chức.
Lời khấn và sự cam kết của ứng viên
Trong nghi thức truyền chức linh mục, ứng viên sẽ phải tuyên thệ khấn vâng phục, khấn khiết tịnh và khấn nghèo khó. Đây là những cam kết mà linh mục phải tuân thủ trong suốt đời sống của mình, đồng thời cũng là sự thánh hiến bản thân cho Thiên Chúa và Giáo Hội.
Sau khi nhận chức, những người mới được truyền chức cam kết phục vụ cộng đoàn và thực thi trách nhiệm trong việc giảng dạy, lãnh nhận các bí tích, trao ban, phục vụ giáo dân và hướng dẫn đời sống đức tin của các tín hữu.
Lời chúc phúc của Giám Mục và cộng đoàn
Sau khi nghi thức truyền chức hoàn tất, giám mục và cộng đoàn sẽ cùng chúc phúc cho những người mới được truyền chức. Điều này là dấu hiệu của sự công nhận và hỗ trợ, giúp đỡ của cộng đoàn đối với họ trong hành trình thi hành sứ mệnh thiêng liêng mà Thiên Chúa đã trao ban.
Ý Nghĩa Của Bí Tích Truyền Chức Thánh
Khi nhận bí tích Truyền chức, những người được gọi vào đời sống thánh hiến phải vâng phục và hiến dâng cuộc sống mình hoàn toàn cho công việc của Thiên Chúa. Mỗi bậc chức vụ, từ phó tế cho đến giám mục, đều có một sứ mệnh riêng biệt trong việc phục vụ cộng đoàn và dẫn dắt tín hữu trong đức tin.
Bí tích Truyền chức Thánh không chỉ là việc trao quyền thi hành các bí tích, mà còn là một dấu hiệu của tình yêu và sự quan tâm của Thiên Chúa. Thông qua các tiến chức Giám Mục, Linh Mục, phó tế, Chúa Giêsu tiếp tục bảo vệ và chăm sóc đời sống đức tin của các tín hữu.
Tại sao bí tích Truyền Chức Thánh là cần thiết
Duy trì sự hiện diện của Chúa Kitô trong Giáo hội
Chúa Giêsu, trước khi về trời, đã thiết lập các bí tích và giao phó cho các tông đồ trách nhiệm tiếp tục sứ vụ cứu độ của Người. Qua Bí tích Truyền Chức Thánh, linh mục, giám mục và phó tế trở thành những người hữu hình hiện diện thay mặt Chúa Kitô. Như lời Chúa Giêsu phán: “Ai nghe anh em là nghe Thầy, ai khước từ anh em là khước từ Thầy” (Lc 10,16).
Trao ban các bí tích cứu độ khác
Hầu hết các bí tích, đặc biệt là Thánh Thể, Giải Tội, Xức Dầu Bệnh Nhân, đều cần đến thừa tác viên có chức thánh để cử hành hợp lệ. Nếu không có Bí tích Truyền Chức Thánh, các bí tích này sẽ không thể được ban phát cách công khai và hữu hiệu cho dân Chúa.
Dẫn dắt, giảng dạy và thánh hoá dân Chúa
Những người được truyền chức có trách nhiệm giảng dạy chân lý đức tin, dẫn dắt cộng đoàn sống theo Tin Mừng, và thánh hóa tín hữu qua lời cầu nguyện và cử hành bí tích. Họ là mục tử, chăm sóc và bảo vệ đoàn chiên, như chính Chúa Kitô là Đấng Chăn Chiên Lành.
Ơn gọi thánh hiến và sứ mệnh loan báo Tin Mừng
Bí tích Truyền Chức Thánh không chỉ là một nhiệm vụ, mà còn là một ơn gọi đặc biệt. Những ai được kêu gọi và truyền chức được thánh hiến để trở nên dấu chỉ yêu thương của Thiên Chúa cho thế giới. Họ dấn thân trọn vẹn cho việc rao giảng Tin Mừng và phục vụ anh chị em trong tình yêu vô vị lợi. Chúa Giêsu phán: “Lúa chín đầy đồng mà thợ gặt thì ít. Vậy anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa về” (Mt 9,37-38).
Bí tích Truyền Chức Thánh với ơn gọi sống khiết tịnh
Khi lãnh nhận Bí tích Truyền Chức Thánh, đặc biệt trong hàng linh mục và giám mục, người được thánh hiến được mời gọi sống đời độc thân vì Nước Trời (x. Mt 19,12). Sự khiết tịnh trong đời sống linh mục không đơn giản chỉ là việc từ bỏ đời sống hôn nhân, mà chính là dâng hiến hoàn toàn trái tim cho Thiên Chúa và phục vụ dân Người mà không bị chia sẻ bởi những ràng buộc trần thế.
Sống khiết tịnh không phải là từ bỏ tình yêu, mà là mở rộng tình yêu đó để có thể yêu thương tất cả mọi người trong Đức Kitô. Người linh mục, phó tế hay giám mục sống khiết tịnh để có thể tự do dấn thân cho sứ vụ: Lắng nghe và chăm sóc mọi người, giảng dạy Lời Chúa không bị phân tâm và cử hành các bí tích với lòng yêu thương trọn vẹn.
Giáo Hội dạy rằng đời sống khiết tịnh trong chức thánh không chỉ là một đòi hỏi kỷ luật mà còn là một hồng ân quý giá. Qua ân sủng của Bí tích Truyền Chức Thánh, Thiên Chúa ban cho các linh mục, giám mục sức mạnh để trung thành sống đời độc thân và khiết tịnh.
Đời sống khiết tịnh không tránh khỏi những thách đố: Những cô đơn trong sứ vụ, những cám dỗ của thế gian và những khó khăn trong đời sống mục vụ. Nhưng với đời sống cầu nguyện, sự đồng hành thiêng liêng, và tình yêu với Chúa, người lãnh nhận chức thánh có thể vượt qua thử thách và sống chứng tá khiết tịnh một cách đầy vui tươi và bền bỉ.
Đời sống khiết tịnh của những người lãnh nhận Bí tích Truyền Chức Thánh trở thành một ánh sáng rực rỡ như làm chứng rằng tình yêu đích thực vượt qua những thỏa mãn ích kỷ, hạnh phúc lớn nhất là thuộc trọn về Thiên Chúa và phục vụ tha nhân và khơi dậy nơi con người khát vọng tìm kiếm những giá trị vĩnh cửu.
Kết luận
Bí tích Truyền Chức Thánh là một hồng ân cao quý, qua đó Thiên Chúa tuyển chọn và thánh hiến những con người đặc biệt để phục vụ Dân Người trong vai trò linh mục, giám mục và phó tế. Sự hiểu biết về Bí tích Truyền Chức Thánh giúp mỗi người tín hữu thêm trân trọng sứ vụ cao cả của các thừa tác viên trong Giáo Hội và ý thức hơn trong việc cầu nguyện, nâng đỡ các ngài trong đời sống thiêng liêng cũng như mục vụ.
Hy vọng cho mỗi Kitô hữu biết yêu mến và cầu nguyện cho những người đang phục vụ trong chức thánh, để họ luôn trung tín trong sứ vụ và trở nên những mục tử nhân lành, phản chiếu tình yêu cứu độ của Đức Kitô nơi trần thế.
