Xung đột trong các gia đình Công Giáo xưa nay vẫn diễn ra và là điều không thể tránh khỏi. Những va chạm trong lời nói, hiểu lầm trong cảm xúc hay bất đồng trong quan điểm có thể khiến mối dây hiệp nhất bị rạn nứt. Tuy nhiên, với ánh sáng Tin Mừng, sự nâng đỡ của các bí tích và tinh thần yêu thương, tha thứ theo gương Đức Kitô, các gia đình có thể tìm ra con đường chữa lành và hòa giải. Bài viết này của Tông đồ mục vụ sức khỏe sẽ giúp bạn khám phá thêm về các cách giải quyết khi có xung đột nhé!
Những nguyên nhân gây ra xung đột trong các gia đình Công Giáo
- Sự khác biệt về tâm sinh lý của người nam và người nữ
- Khác biệt về cá tính của mỗi người
- Khác biệt về nhận thức, quan điểm, sở thích và các vấn đề trong cuộc sống
- Sự khác biệt về nền giáo dục: Nhất là từ trong gia đình
- Trục trặc chuyện chăn gối
- Bất đồng về giáo dục con cái
- Bất đồng về tín ngưỡng và tôn giáo của hai bên
- Khác về tâm lý tình cảm: mất hạnh phúc trong gia đình, tình cảm vợ chồng lạnh nhạt
Nguyên tắc trong giải quyết xung đột theo tinh thần Công Giáo
Cầu nguyện trước khi đối thoại
Cầu nguyện không chỉ làm dịu lòng giận dữ, mà còn giúp mỗi người nhìn nhau bằng ánh mắt của Chúa. Trước khi nói chuyện hay phản ứng, hãy thưa với Chúa: “Lạy Chúa, xin cho con biết lắng nghe, biết khiêm nhường và biết yêu thương như Ngài.” Như vậy, chúng ta sẽ kiểm soát được cảm xúc, hành vi và có những lời lẽ đúng đắn, hợp lý với đối phương nhờ ơn Chúa.
Lắng nghe trong yêu thương
Hãy nghe để hiểu chứ không phải để đáp trả. Thái độ biết lắng nghe thể hiện sự tôn trọng và yêu thương dành cho nhau, như lời Chúa dạy: “Ai trong anh em muốn làm lớn, thì phải làm người phục vụ” (Mc 10,43). Khi chúng ta biết lắng nghe, thì chúng ta sẽ hiểu được suy nghĩ và ý điều mà mỗi người nói ra khi đó ơn Chúa sẽ giúp mỗi người thấu suốt.
Tránh lời xúc phạm
Ngôn từ có thể chữa lành hoặc gây tổn thương sâu sắc. Trong mọi hoàn cảnh, người Công Giáo được mời gọi nói sự thật trong bác ái (Ep 4,15). Tránh những lời lẽ nặng, thay vào đó, hãy nói nhẹ nhàng với nhau, vì đạo Công Giáo chính là đạo của tình yêu
Vợ chồng cần có thái độ nào khi xảy ra xung đột?
- Tự chủ.
- Có thiện chí muốn giải quyết.
- Đối thoại với nhau.
- Chấp nhận khuyết điểm của mình.
- Cố gắng hạn chế và làm lành.
- Nhờ người làm trung gian hòa giải.
- Cầu nguyện để biết cách giải quyết theo tinh thần của Chúa.
Những thực hành giúp duy trì bình an trong gia đình Công Giáo
Cùng nhau cầu nguyện hằng ngày
Gia đình Công Giáo được mời gọi trở thành “Hội Thánh tại gia”, việc cùng nhau đọc kinh, lần hạt Mân Côi, hoặc lắng nghe Lời Chúa mỗi ngày giúp gia đình gắn bó với Thiên Chúa và với nhau, “Nơi nào có hai hoặc ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở giữa họ” (Mt 18,20).
Tham dự Thánh lễ và các bí tích
Xung đột là điều không thể tránh, nhưng điều quan trọng là biết khiêm tốn nhận lỗi và tha thứ cho nhau. Tha thứ là con đường dẫn đến bình an đích thực trong gia đình. Vì Thiên Chúa đã thương xót và tha thứ cho ta trước (x. Cl 3,13).
Học hỏi Lời Chúa
Gia đình cùng đọc và suy niệm Lời Chúa sẽ tìm được sự hướng dẫn trong cách sống và đối xử với nhau. Lời Chúa giúp mỗi thành viên được dạy dỗ trong tinh thần yêu thương, khiêm nhường và phục vụ.
Thực hành đức bác ái
Yêu thương không chỉ bằng lời nói, mà bằng hành động cụ thể: biết lắng nghe nhau, nâng đỡ nhau khi yếu đuối, nhường nhịn nhau trong công việc hằng ngày. Mỗi thành viên trong gia đình nên biết yêu thương, nhường nhịn nhau, giúp nhau và nâng đỡ nhau trong từng hành động trong cuộc sống.
Khi nào cần đến sự đồng hành từ Giáo Hội và cộng đoàn
Khi xung đột trở thành vòng luẩn quẩn: Những nỗ lực hòa giải trong gia đình liên tục thất bại, các cuộc trò chuyện thường xuyên biến thành tranh cãi, hoặc mỗi người đều khép kín, mất kết nối thì nên tìm sự hướng dẫn từ linh mục hoặc một vị mục tử đáng tin cậy.
Khi có dấu hiệu tổn thương tâm lý: Giáo Hội không bao giờ dung túng cho bất kỳ hình thức bạo hành nào về thể lý, tinh thần hay lời nói, cũng nên cần sự can thiệp từ các chuyên gia tâm lý với Giáo Hội để được chữa lành thiêng liêng, phân định và đồng hành một cách khôn ngoan.
Nếu một hoặc nhiều thành viên cảm thấy mất niềm tin vào Chúa, không còn tha thiết với cầu nguyện, Thánh lễ, hoặc lối sống đạo trong gia đình bị nguội lạnh và đây là lúc cần đến sự nâng đỡ của cộng đoàn. Tham gia nhóm mục vụ gia đình, các lớp học hỏi Lời Chúa, hoặc chia sẻ với những gia đình khác trong giáo xứ.
Giáo Hội là người Mẹ hiền hậu, kiên nhẫn và giàu lòng thương xót. Khi bạn tìm đến Giáo Hội trong lúc khủng hoảng, bạn không bị phán xét, mà được lắng nghe, thấu hiểu, và hướng dẫn trong ánh sáng Tin Mừng.
Vai trò của các bí tích trong việc chữa lành gia đình
Bí tích Hôn phối không chỉ là một nghi lễ khởi đầu đời sống vợ chồng, mà là giao ước bền vững được Chúa chúc lành và thánh hiến. Khi xảy ra xung đột, mỏi mệt hay đổ vỡ, vợ chồng được mời gọi nhớ lại ơn gọi tình yêu ban đầu là: Hy sinh tha thứ và trung tín. “Sự gì Thiên Chúa kết hợp, loài người không được phân ly.” (Mt 19,6)
Tham dự Thánh lễ chung là một trong những hành động mạnh mẽ nhất để gắn kết gia đình. Khi cùng rước Mình Thánh Chúa, các thành viên trong gia đình được hiệp nhất trong Đức Kitô
Bí tích Thêm sức giúp người tín hữu can đảm sống và làm chứng cho đức tin giữa đời sống hôn nhân đầy thử thách. Khi các thành viên ý thức và sống đúng căn tính Kitô hữu của mình, họ sẽ dễ dàng cảm thông, yêu thương và nâng đỡ nhau.
Bí tích Hoà Giải là khi mỗi người trong gia đình đều có lúc yếu đuối, sai lỗi. Khi biết khiêm nhường đến với tòa giải tội, không chỉ cá nhân được tha thứ, mà các mối tương quan trong gia đình cũng được chữa lành
Bí tích xức dầu là khi một thành viên trong gia đình đau yếu nặng, bí tích Xức dầu không chỉ mang lại bình an và hy vọng cho người bệnh, mà còn giúp cả gia đình thêm vững tin vào tình yêu và sự quan phòng của Chúa trong lúc thử thách.
Kết luận
Xung đột là điều không thể tránh khỏi trong bất kỳ gia đình nào, kể cả các gia đình Công Giáo. Nhưng điều quan trọng không phải là tránh xung đột bằng mọi giá, mà là biết đối diện, lắng nghe và giải quyết theo tinh thần Tin Mừng.
Vì thế, hãy để ơn Chúa dẫn dắt những bước đi hòa giải, để các bất hòa trở thành cơ hội lớn lên trong yêu thương, và để mỗi gia đình thật sự trở thành một hội thánh tại gia và là nơi tình yêu Thiên Chúa được thể hiện sống động trong từng mối tương quan.
