Trong những ngày đầu của lịch sử dân tộc Israel, khi các tổ phụ còn sống cuộc đời du mục giữa vùng đất Canaan đầy biến động, có một người đàn ông tên là Jacob, con trai của Isaac và cháu nội của Abraham. Jacob không phải là một nhân vật hoàn hảo; ông mang trong mình những vết tích của sự tranh đấu, mưu mẹo, và cả những sai lầm. Tuy nhiên, chính trong sự yếu đuối và lang thang của ông, Chúa Trời đã chọn ông để bày tỏ kế hoạch vĩ đại của Ngài. Một trong những khoảnh khắc quan trọng nhất trong cuộc đời Jacob là giấc mơ về chiếc thang trời, một sự kiện không chỉ thay đổi cuộc đời ông mà còn trở thành biểu tượng của sự kết nối giữa trời và đất.
Bối cảnh của câu chuyện bắt đầu khi Jacob đang trên hành trình chạy trốn. Ông vừa lừa lấy phước lành của cha mình, Isaac, vốn dành cho người anh cả Esau. Esau, một thợ săn mạnh mẽ và nóng tính, đã thề sẽ giết Jacob vì sự phản bội này. Sợ hãi cho tính mạng của con trai út, mẹ của Jacob, Rebecca, khuyên ông rời khỏi nhà ở Beersheba để đến Haran, nơi ở của người cậu Laban. Isaac, dù biết về mưu mẹo của Jacob, vẫn chúc phước cho ông trước khi đi, mong ông tìm được một người vợ từ dòng họ ngoại và sinh ra một dòng dõi đông đúc như lời Chúa đã hứa với Abraham.
Jacob bắt đầu cuộc hành trình một mình, mang theo nỗi cô đơn và bất an. Ông không có đoàn tùy tùng, không có tài sản lớn lao, chỉ có cây gậy trong tay và niềm hy vọng mong manh rằng tương lai sẽ sáng sủa hơn. Đường từ Beersheba đến Haran dài hàng trăm cây số, qua những vùng đất khô cằn, đồi núi gồ ghề, và sa mạc hoang vắng. Sau một ngày dài đi bộ, khi mặt trời lặn xuống phía tây, Jacob dừng chân tại một nơi hoang vu. Kinh Thánh không nói rõ tên địa điểm lúc đó, chỉ ghi rằng đó là “một chỗ nào đó.” Ông nhặt một hòn đá làm gối, nằm xuống trên mặt đất cứng, và chìm vào giấc ngủ dưới bầu trời đầy sao.
Trong giấc ngủ, điều kỳ diệu đã xảy ra. Jacob mơ thấy một chiếc thang khổng lồ, dựng đứng trên mặt đất, đầu thang chạm đến trời. Đây không phải là một chiếc thang thông thường mà con người dùng để leo trèo, mà là một hình ảnh siêu nhiên, rộng lớn và tráng lệ, vượt xa sự tưởng tượng của con người thời bấy giờ. Trên chiếc thang ấy, các thiên sứ của Chúa Trời đi lên đi xuống không ngừng, như thể họ đang bận rộn thực hiện những công việc nối liền trời và đất. Hình ảnh này cho thấy một sự kết nối sống động giữa thế giới hữu hình mà Jacob đang sống và cõi thiêng liêng của Chúa Trời.
Nhưng điều gây kinh ngạc nhất trong giấc mơ không phải là chiếc thang hay các thiên sứ, mà là sự hiện diện của chính Chúa Trời. Kinh Thánh ghi rằng Chúa Trời đứng phía trên chiếc thang và phán với Jacob: “Ta là Chúa, Đức Chúa Trời của Abraham tổ phụ ngươi, và Đức Chúa Trời của Isaac. Đất mà ngươi đang nằm, ta sẽ ban cho ngươi và dòng dõi ngươi. Dòng dõi ngươi sẽ đông như bụi trên đất, lan rộng ra khắp bốn phương – đông, tây, nam, bắc. Qua ngươi và dòng dõi ngươi, mọi dân tộc trên đất sẽ được phước. Ta ở cùng ngươi, bảo vệ ngươi bất cứ nơi nào ngươi đi, và sẽ dẫn ngươi trở về đất này. Ta sẽ không rời ngươi cho đến khi hoàn thành điều ta đã phán.”
Lời hứa này không chỉ là sự tái khẳng định giao ước mà Chúa đã lập với Abraham và Isaac, mà còn là một lời cam kết cá nhân dành riêng cho Jacob. Ông không chỉ được ban đất Canaan, mà còn được hứa sẽ trở thành tổ phụ của một dân tộc vĩ đại, qua đó mang phước lành đến cho cả thế giới. Quan trọng hơn, Chúa đảm bảo rằng Ngài sẽ luôn ở cùng Jacob, dù ông đang ở trong hoàn cảnh cô đơn và nguy hiểm nhất. Đây là lần đầu tiên Jacob trực tiếp nghe tiếng Chúa phán với mình, và điều đó đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc đời ông.
Khi Jacob thức dậy vào sáng hôm sau, ông bàng hoàng và đầy kinh. Ông nhận ra rằng nơi ông ngủ không phải là một chốn tầm thường, mà là một nơi thánh. Ông thốt lên: “Chắc chắn Chúa ở tại nơi đây mà ta không biết! Nơi này thật đáng kinh sợ! Đây chẳng phải nơi nào khác ngoài nhà của Chúa, là cổng trời!” Trong tâm trạng kính sợ xen lẫn vui mừng, Jacob đứng dậy, lấy hòn đá ông đã dùng làm gối, dựng nó lên làm một trụ đá. Ông đổ dầu lên đó – một hành động tượng trưng cho sự biệt riêng và dâng hiến – và đặt tên nơi ấy là Bê-tên, nghĩa là “Nhà của Chúa.” Trước đó, nơi này được gọi là Luz, nhưng từ nay, nó mang một ý nghĩa thiêng liêng mới.
Jacob không chỉ dừng lại ở việc đánh dấu nơi ấy. Ông còn lập một lời thề với Chúa Trời: “Nếu Chúa ở cùng tôi, bảo vệ tôi trên đường tôi đi, cho tôi bánh ăn áo mặc, và dẫn tôi trở về nhà cha tôi bình an, thì Chúa sẽ là Đức Chúa Trời của tôi. Hòn đá tôi dựng làm trụ này sẽ là nhà của Chúa, và tôi sẽ dâng lại cho Ngài một phần mười mọi điều Ngài ban cho tôi.” Lời thề của Jacob cho thấy ông bắt đầu đặt niềm tin vào Chúa, dù vẫn còn chút tính toán thực tế – ông muốn thấy lời hứa của Chúa được thực hiện trước khi hoàn toàn cam kết. Đây là nét đặc trưng trong tính cách của Jacob: một con người vừa tin cậy vừa thận trọng, vừa thuộc linh vừa thực dụng.
Câu chuyện về giấc mơ thang trời không chỉ là một trải nghiệm cá nhân của Jacob, mà còn mang ý nghĩa sâu sắc hơn trong lịch sử cứu rỗi. Chiếc thang nối trời và đất là biểu tượng của sự giao tiếp giữa Chúa Trời và con người, một điều mà sau này được hoàn thành trọn vẹn qua Chúa Giê-xu Christ, Đấng được mô tả trong Tân Ước như “con đường” duy nhất dẫn đến Chúa Cha. Các thiên sứ đi lên đi xuống gợi nhắc rằng Chúa Trời không xa cách, mà luôn quan tâm và can thiệp vào cuộc sống con người. Lời hứa với Jacob cũng là nền tảng cho sự hình thành dân tộc Israel, qua đó Đấng Cứu Thế cuối cùng sẽ ra đời để cứu chuộc nhân loại.
Đối với Jacob, giấc mơ này là một bước chuyển mình. Trước đó, ông là một kẻ lừa dối, sống dựa vào mưu mẹo để giành lấy phước lành. Nhưng sau giấc mơ, ông bắt đầu nhận ra rằng phước lành thực sự không đến từ sự khôn ngoan của con người, mà từ ý muốn và ân điển của Chúa Trời. Dù hành trình của ông vẫn còn nhiều thử thách – từ việc làm việc 14 năm dưới tay Laban để cưới Rachel, đến những xung đột với con cái sau này – giấc mơ tại Bê-tên đã trở thành một điểm neo, nhắc ông nhớ rằng Chúa luôn ở cùng ông.
Khi rời khỏi Bê-tên, Jacob tiếp tục cuộc hành trình đến Haran với một niềm tin mới mẻ. Ông không còn chỉ là một kẻ chạy trốn, mà là một người được Chúa chọn, mang trong mình lời hứa về một tương lai vĩ đại. Hòn đá trụ tại Bê-tên đứng đó như một chứng tích, không chỉ cho Jacob mà còn cho các thế hệ sau, về sự trung tín của Chúa Trời. Nhiều năm sau, Jacob sẽ trở lại Canaan, đúng như lời Chúa hứa, và câu chuyện của ông trở thành một phần không thể tách rời trong kế hoạch cứu rỗi của Ngài.
Câu chuyện về giấc mơ thang trời của Jacob là một bài học về ân điển, sự hiện diện của Chúa, và sức mạnh của lời hứa. Trong lúc tưởng chừng như tuyệt vọng nhất, khi Jacob cô đơn và không nơi nương tựa, Chúa Trời đã đến với ông, không phải để trách phạt, mà để ban phước và dẫn dắt. Từ một hòn đá lạnh lẽo giữa hoang vu, Chúa đã biến nơi ấy thành “cổng trời,” và từ một con người đầy khuyết điểm, Ngài đã dựng nên một dân tộc để thực hiện ý định vĩnh cửu của Ngài.
