Lễ Chúa Thăng Thiên là một trong những mầu nhiệm cao cả trong đời sống Đức tin của người Kitô hữu, cử hành vào ngày thứ Năm, sau 40 ngày từ Chúa Nhật Phục Sinh. Đây là thời điểm Giáo Hội long trọng tưởng niệm biến cố Đức Giêsu Kitô được rước lên trời vinh hiển, sau khi đã hoàn tất công trình cứu độ nhân loại. Hãy cùng Tông đồ mục vụ sức khoẻ tìm hiểu về Lễ Thăng Thiên qua bài viết dưới đây!
Lễ Chúa Thăng Thiên là gì?
Lễ Chúa Thăng Thiên hay Lễ Chúa Giêsu Lên Trời là một trong những đại lễ trọng thể của Giáo Hội Công Giáo, được cử hành vào ngày thứ Năm sau Chúa Nhật IV Phục Sinh (tức 40 ngày sau lễ Phục Sinh), lễ này luôn rơi vào một ngày thứ năm, nhưng thường mừng kính trọng thể vào ngày Chủ Nhật của tuần đó, để tưởng niệm biến cố Đức Giêsu Kitô lên trời vinh hiển, kết thúc sứ vụ công khai của Người trên trần gian và mở ra sứ mạng loan báo Tin Mừng cho Giáo Hội.
Nguồn gốc và nền tảng Kinh Thánh của lễ Chúa Thăng Thiên
Sách Công vụ Tông đồ 1,1-11: Sự kiện được mô tả trực tiếp
Đây là bản tường thuật rõ ràng nhất về việc Chúa Giêsu Thăng Thiên. Trình thuật nhấn mạnh rằng sau khi căn dặn các Tông đồ, Chúa được đưa lên trời, đồng thời hứa ban Chúa Thánh Thần và sai họ đi làm chứng đến tận cùng trái đất. “Người được cất lên trước mắt các ông, và có đám mây quyện lấy Người khiến các ông không còn thấy Người nữa” (Cv 1,9).
Tin Mừng Luca 24,50-53: Lời chúc lành cuối cùng
Cử chỉ chúc lành của Chúa trước khi rời trần thế thể hiện tình yêu và sự gìn giữ của Người dành cho các môn đệ và toàn thể Hội Thánh. Thánh Luca cũng thuật lại trong Tin Mừng của ngài rằng: “Người giơ tay chúc lành cho các ông. Đang khi chúc lành, thì Người rời khỏi các ông và được đem lên trời” (Lc 24,50-51).
Tin Mừng Marcô 16,19-20: Lời xác tín sứ mạng
Ngay sau khi nói đến việc Chúa được rước lên trời, thánh Marcô nhấn mạnh đến việc các Tông đồ ra đi rao giảng khắp nơi, và Chúa hoạt động cùng với các ông qua các dấu lạ. “Chúa Giêsu được rước lên trời và ngự bên hữu Thiên Chúa” (Mc 16,19).
Biến cố Thăng Thiên thể hiện sự hoàn tất và khởi đầu mới
Sự hoàn tất của công trình cứu độ
Chúa Giêsu, sau khi chịu khổ nạn, chết và sống lại, đã hoàn tất trọn vẹn thánh ý Chúa Cha. Biến cố Thăng Thiên là dấu chỉ Người trở về trong vinh quang, về ngự bên hữu Thiên Chúa, như lời Thánh Kinh viết: “Người đã hạ mình, vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, và là cái chết trên thập giá. Vì thế, Thiên Chúa siêu tôn Người…” (Pl 2,8-9)
Sự khởi đầu của sứ mạng Giáo Hội
Trước khi Thăng Thiên, Chúa Giêsu đã ủy thác sứ vụ loan báo Tin Mừng cho các Tông đồ: “Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho mọi loài thụ tạo” (Mc 16,15). Từ giây phút ấy, sứ mạng cứu độ được trao cho Giáo Hội dưới sự hướng dẫn và quyền năng của Chúa Thánh Thần. Đây là khởi đầu của thời đại Giáo Hội, nơi các tín hữu được kêu gọi làm chứng cho Đức Kitô bằng lời rao giảng và đời sống thánh thiện.
Hy vọng vinh quang cho toàn nhân loại
Chúa Thăng Thiên còn là lời hứa cho tương lai của chúng ta sẽ được sống lại và hưởng vinh quang cùng Người. Như lời thiên thần nói với các môn đệ: “Đức Giêsu, Đấng vừa được rước lên trời, cũng sẽ trở lại như anh em đã thấy Người lên trời vậy” (Cv 1,11). Đây là niềm hy vọng và sự an ủi lớn lao cho mỗi Kitô hữu trong hành trình đức tin, khi họ sống trong niềm mong chờ ngày tái lâm của Chúa.
Ý nghĩa của lễ Thăng Thiên
Tôn vinh Đức Kitô là Chúa của muôn loài
Lễ Thăng Thiên cử hành mầu nhiệm Đức Giêsu Kitô, sau khi hoàn tất công trình cứu độ, được Thiên Chúa siêu thăng và ngự bên hữu Chúa Cha trên trời. Sự kiện này không chỉ đánh dấu việc Người trở lại trong vinh quang, mà còn khẳng định Người là Chúa tể vũ trụ, là Vua muôn vua, Chúa các chúa (x. Kh 19,16).
Niềm hy vọng sống lại và vinh quang dành cho mọi tín hữu
Thăng Thiên không phải là việc Chúa rời bỏ nhân loại, mà là lời bảo đảm cho số phận mai hậu của những ai tin vào Người. Đức Kitô lên trời là hoa trái đầu mùa, và chúng ta, nhờ tin và sống trong ân sủng Người, cũng được hứa ban vinh quang phục sinh: “Thầy đi để dọn chỗ cho anh em… để Thầy ở đâu, anh em cũng sẽ ở đó với Thầy” (Ga 14,2-3).
Khởi đầu sứ mạng loan báo Tin Mừng của Giáo Hội
Khi Chúa Giêsu lên trời, Người đã trao sứ mạng cho các Tông đồ tiếp tục công trình của Người qua việc loan báo Tin Mừng và làm chứng cho tình yêu cứu độ. Chúa nói: “Anh em sẽ nhận được quyền năng khi Thánh Thần xuống trên anh em, và anh em sẽ là chứng nhân của Thầy…” (Cv 1,8).
Lễ Thăng Thiên là ngày Giáo Hội ý thức sứ mạng loan báo Đức Kitô cho thế giới, và mỗi người tín hữu được mời gọi cộng tác vào chương trình qua đời sống chứng tá, bác ái, và trung tín trong đức tin.
Cử hành phụng vụ lễ Thăng Thiên trong Giáo Hội
Vị trí trong năm Phụng vụ
Lễ Chúa Thăng Thiên được cử hành vào ngày thứ Năm, sau Chúa Nhật IV Phục Sinh (tức 40 ngày sau lễ Phục Sinh), dựa theo sách Công vụ Tông đồ: “Sau khi chịu khổ hình, Người đã tỏ cho các ông thấy Người vẫn sống… Trong vòng bốn mươi ngày, Người hiện ra và nói chuyện về Nước Thiên Chúa” (Cv 1,3).
Để thuận tiện cho tín hữu tham dự, lễ Thăng Thiên thường được chuyển sang Chúa Nhật thứ Bảy Phục Sinh. Đây là lễ trọng buộc, và Giáo Hội mời gọi con cái mình tham dự Thánh lễ cách sốt sắng
Bài đọc và nội dung phụng vụ
- Bài đọc I: Trích từ sách Công vụ Tông đồ (Cv 1,1-11), thuật lại chính biến cố Thăng Thiên, cùng lời hứa ban Thánh Thần và lời nhắc nhở: “Đức Giêsu sẽ trở lại”.
- Bài đọc II: Thường là từ thư Thánh Phaolô gửi tín hữu Êphêsô hoặc Do Thái, khẳng định Đức Kitô đang ngự bên hữu Chúa Cha trong vinh quang.
- Tin Mừng: Dẫn tín hữu đến sứ mạng được trao ban – “Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho mọi loài thọ tạo” (Mc 16,15).
Các yếu tố phụng vụ đặc biệt
- Kinh Vinh Danh và Kinh Tin Kính được đọc trong Thánh lễ trọng.
- Ca nhập lễ, đáp ca và hiệp lễ đều quy chiếu đến vinh quang của Đức Kitô phục sinh và lên trời
- Một số nơi có truyền thống tổ chức các buổi chầu Thánh Thể hoặc cầu nguyện đặc biệt để dọn lòng mừng lễ Chúa Thánh thần hiện xuống
Mối liên hệ giữa lễ Thăng Thiên và lễ Hiện Xuống
Sau khi sống lại, Đức Giêsu hiện ra với các môn đệ trong suốt 40 ngày, củng cố đức tin và giảng dạy về Nước Thiên Chúa. Ngày thứ 40, Người thăng thiên như chính Người đã báo trước: “Thầy đi thì ích lợi cho anh em, vì nếu Thầy không ra đi, Đấng bảo trợ sẽ không đến với anh em” (Ga 16,7).
Mười ngày sau biến cố Thăng Thiên là Lễ Ngũ Tuần, hay còn gọi là lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống (Cv 2,1-11). Đây là thời khắc Thánh Thần ngự xuống trên các Tông Đồ và cộng đoàn tín hữu đầu tiên, làm cho họ trở nên can đảm, mạnh mẽ và đầy khôn ngoan để loan báo Tin Mừng.
Chúa Thăng Thiên chuẩn bị con đường cho lễ Hiện Xuống: Đức Kitô về trời để Chúa Thánh Thần đến và hoạt động giữa Hội Thánh. Hội Thánh không thể thực sự thi hành sứ mạng nếu chưa nhận được quyền năng từ Thánh Thần.
Tương quan mầu nhiệm: Kết thúc – Khởi đầu
- Thăng Thiên đánh dấu kết thúc sứ mạng cứu độ của Đức Kitô nơi trần thế và là lời mời gọi các tín hữu hướng lòng về cõi trời.
- Hiện Xuống đánh dấu khởi đầu sứ mạng của Hội Thánh trong thế gian, được dẫn dắt bởi Chúa Thánh Thần.
Mầu nhiệm Thăng Thiên trong đời sống Kitô hữu
Lễ Thăng Thiên mời gọi người Kitô hữu sống hướng thượng – tức là đặt lòng mình nơi những sự trên trời (x. Cl 3,1), sống hy vọng vào sự sống đời đời, và can đảm thi hành sứ mạng rao giảng Tin Mừng giữa trần gian.
Lên trời không phải là một cuộc “rút lui”, nhưng là một lời sai đi: “Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, loan báo Tin Mừng” (Mc 16,15). Mỗi người được mời gọi trở thành nhân chứng cho Đức Kitô trong môi trường sống hằng ngày.
Kết luận
Lễ Chúa Thăng Thiên là một biến cố đánh dấu việc Đức Giêsu về trời và là mầu nhiệm đức tin sâu xa, nhấn mạnh đến sự hoàn tất sứ mạng cứu độ và lời hứa về vinh quang. Qua Thăng Thiên, Chúa Kitô không rời xa nhân loại, nhưng đi trước để mở đường từ nơi vinh quang Thiên Quốc, Người tiếp tục đồng hành với Giáo Hội qua Chúa Thánh Thần, qua các Bí tích và qua lời hứa: “Và đây, Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế” (Mt 28,20).
Lễ Thăng Thiên mời gọi mỗi Kitô hữu hướng về trời sống trọn vẹn sứ mạng trong niềm hy vọng phục sinh và sự hiệp thông với Chúa Kitô vinh hiển. Đồng thời, mỗi người được mời gọi tiếp tục sứ mạng của Chúa chính là rao giảng Tin Mừng, làm chứng cho tình yêu Thiên Chúa, và xây dựng Nước Trời ngay giữa lòng cuộc sống